အီးယူ၏ လက္နက္မ်ား သိုေလွာင္မႈ ကုန္ခမ္းသြားေတာ့မည္လား
အီးယူသည္ ၎၏လုံၿခဳံေရးအတြက္ ပိုမိုတာဝန္ယူရန္လိုအပ္ၿပီး ႐ုရွားႏွင့္ ယူကရိန္းၾကား ပဋိပကၡေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ လာသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ားအတြက္ ျပန္လည္ျဖည့္ဆည္းလုပ္ေဆာင္ေပးရန္လိုအပ္ေၾကာင္း ဥေရာပအစုအဖြဲ႔၏ ႏိုင္ငံျခားေရးရာအႀကီးအကဲ Josep Borell က သတိေပးခဲ့သည္။
ဤကဲ့သို႔ေသာ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈမ်ား၏ အထင္ရွားဆုံးဥပမာမွာ ယူကရိန္းအား ကၽြႏိုပ္တို႔ ေပးပို႔ေနခဲ့ေသာ စစ္ေရး အေထာက္အပံ့မ်ားမွ ထြက္ေပၚသည့္ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ား ကုန္ခမ္းလုနီး သိုေလွာင္မႈျဖစ္သည္” ဟု Borrell က တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ၎၏ဘေလာ့ဂ္တြင္ ေရးသားခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ “ယခင္က ဘတ္ဂ်က္ျဖတ္ေတာက္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈနည္းပါးျခင္းမွ ရလဒ္အမ်ားအျပားလည္း ထည့္စဥ္းစားရဦးမည္ျဖစ္သည္” ဟု ၎ကထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
Borrell ၏ အဆိုအရ ဉေရာပအစုအဖြဲ႔တစ္ခုလုံးတြင္ ကာကြယ္ေရးအသုံးစရိတ္သည္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္အထိ ၂၀ % သာ တိုးလာၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံအတြက္ ၆၆ %၊ ႐ုရွားႏိုင္ငံ ၂၉၂ % ႏွင့္တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ၅၉၂ % တို႔ အသီးသီး တိုးျမႇင့္သုံးစြဲလာၾကခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ယူကရိန္းရွိ အျဖစ္အပ်က္မ်ားသည္ “ဥေရာပလုံၿခဳံေရးအခင္းအက်င္း၏ အသြင္အျပင္ကို ေျပာင္းလဲေစသည္” ဟု သံတမန္က အခိုင္အမာေျပာၾကားခဲ့သည္။ “ဥေရာပမွာ အႏၲရာယ္က်ေရာက္ေနၿပီဆိုတာ သိသာပါတယ္။”ဟုလည္း သူကဆိုသည္။
ထိုသို႔ေသာအေျခအေနမ်ိဳးတြင္ “အီးယူသည္ ၎၏ကိုယ္ပိုင္လုံၿခဳံေရးအတြက္ ပိုမိုတာဝန္ယူရန္ လိုအပ္သည္” ဟူေသာအခ်က္မွာ “ေခတ္မီၿပီး အျပန္အလွန္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသာ ဥေရာပလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား ဖန္တီးရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ပိုမိုျမင့္မားေသာ spectrum (နယ္ပယ္စုံ)ကို လွမ္းေမွ်ာ္ၾကည့္ရႈကာ စြမ္းေဆာင္ရည္ႏွင့္ တပ္ဖြဲ႔အင္အားမ်ားကို တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႔စည္းရန္လည္း လိုအပ္မည္ျဖစ္ပါသည္” ဟု ေထာက္ျပခဲ့ပါသည္။
နိုင္ငံမ်ား၏ တစ္ဖက္သတ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ရွိရင္းစြဲကြက္လပ္မ်ားႏွင့္ မလိုအပ္ဘဲ ထပ္တူထပ္မွ် ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္ႏွင့္အတူ “ေငြျဖဳန္းျခင္း” ျဖစ္လာႏိုင္ေသာေၾကာင့္ စစ္ေရးတြင္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ေပါင္းစပ္ညႇိႏိႈင္းရမည္ဟု Borrell က သတိေပးသည္။
သံတမန္သည္ ဉေရာပအစုအဖြဲ႔အား ၎၏ ကာကြယ္ေရးတြင္ လက္ရွိကြာဟခ်က္မ်ားအား ျဖည့္ဆည္း လုပ္ေဆာင္ရန္ မျဖစ္မေန လုပ္ေဆာင္သင့္သည့္ အဓိကအခ်က္ ၃ ခ်က္ကိုထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ၎တို႔တြင္ ဥေရာပအစုအဖြဲ႔ရွိ တပ္ဖြဲ႔မ်ား၏ တိုက္ပြဲဝင္အသင့္ျဖစ္ေရးႏွင့္ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ား ဝယ္ယူျဖည့္တင္း သိုေလွာင္ေရး၊ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရး၊ ဆိုက္ဘာႏွင့္ အာကာသအေျခစိုက္ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားအား အဆင့္ျမႇင့္တင္ေရးႏွင့္ ပင္မတိုက္ပြဲဝင္တင့္ကားမ်ားကဲ့သို႔ အနာဂတ္တြင္ အေရးပါအဓိကက်သည့္ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားအား တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း ပူးေပါင္းတီထြင္ထုတ္လုပ္သြားႏိုင္ေရးတို႔ ပါဝင္ပါသည္။
“ဥေရာပကာကြယ္ေရးကို တြန္းအားေပးရမယ့္အခ်ိန္က အခုအခ်ိန္ပါပဲ။ ကၽြန္ုပ္တို႔သည္ ဥေရာပကာကြယ္ေရး စက္မႈအေျခစိုက္လုပ္ငန္းမ်ားကို ခိုင္ခံ့ေစရန္ႏွင့္ လိုအပ္ေသာ စစ္ေရးစြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားျဖင့္ ျဖန႔္က်က္လုပ္ ေဆာင္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္လ်က္ရွိပါတယ္၊ ကၽြႏိုပ္တို႔ရဲ႕ စစ္တပ္စြမ္းရည္ကို တိုးျမႇင့္ႏိုင္ေစရန္၊ ေနတိုးအား ပိုမိုအားေကာင္းလာေစရန္နဲ႔ လိုအပ္တဲ့အခါတိုင္း မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံေတြကို အေကာင္းမြန္အျပည့္စုံဆုံး ပံ့ပိုးကူညီႏိုင္ေစရန္ လိုအပ္ပါတယ္” ဟု Borrell က အခိုင္အမာေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေမာ္စကိုသည္ ယူကရိန္းပဋိပကၡတြင္ အီးယူပါဝင္ပတ္သက္မႈႏွင့္ စစ္အင္အား တိုးျမင့္လာမႈကို ရႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး ဥေရာပအစုအဖြဲ႔သည္ “ဒီအဖြဲ႔ဟာ ဥေရာပတိုက္ကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ျဖန႔္က်က္ထားတဲ့ ရန္လိုစစ္ေသြးႂကြ ကစားသမားႀကီးအျဖစ္ ေရာက္ရွိေနၿပီး မူလရည္ရြယ္ထားတဲ့ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ စီးပြားေရး ပလက္ေဖာင္းကေန လွည့္ျပန္ေနပါတယ္။”ဟု ႐ုရွားႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Sergey Lavrov က ယခုလအေစာပိုင္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ EU သည္ “ေနတိုး၏ေျခရာကို လိုက္သည္” ဟု Lavrov က အခိုင္အမာဆိုသည္။ အဆိုပါအဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခု ေပါင္းစည္းျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး အနာဂတ္တြင္ EU သည္ အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ေသာ စစ္ဘက္မဟာမိတ္အဖြဲ႔၏ တိုးခ်ဲ႕မႈတစ္ခုအျဖစ္ လုပ္ေဆာင္သြားလိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း Lavrov က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
႐ုရွားကို ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြအျပင္ EU ကလည္း ေမာ္စကိုႏွင့္ ပဋိပကၡၾကားက ကိယက္ဗ္ကို စစ္ေရးအကူအညီ ယူ႐ို ၂ ဘီလီယံ ခြဲေဝေပးထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ “စစ္ေျမျပင္မွာ ဒီစစ္ပြဲကို ေအာင္ႏိုင္ရမယ္” ဟု ဧၿပီလတြင္ Borrell က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယူကရိန္းအား စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ား ကုန္ခမ္းသြားေအာင္ အီးယူမွ ပစ္ထားမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ၎က ကတိျပဳေျပာၾကားထားခဲ့ဖူးသူျဖစ္ပါသည္။
EU’s weapons stockpile depleted – Borrell အားဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။
သက္ထူးခန႔္ပိုင္(ေရနံေခ်ာင္း)
ေသနဂၤမဟာဗ်ဴဟာေလ့လာေရးအဖြဲ႕
